سفری به عجیب و غریب‌ترین گورستان‌های ایران و جهان مثل فرانسه، رومانی و استرالیا … که ویژگی‌های منحصر به فرد و کمتر شنیده شده‌ای دارند.
صبح مشهد– گورستان‌ها به خصوص در بین نسل امروز، جزو مکان‌های تقریبا فراموش شده هستند اما گاهی این بخش‌های از یاد رفته، ویژگی‌های تاریخی دارند که کمتر به آن‌ها اشاره شده است. بعضی از این مکان‌ها مانند سایر آثار تاریخی در هر شهر و کشوری نشان و نماد فرهنگ آن قوم است و داستان‌های شنیدنی و گاه ترسناکی نیز در دل آن‌ها نهفته است. مکان‌هایی که خیلی وقت‌ها حتی گردشگران برای دیدنش سر کیسه را شل می‌کنند و پول به جیب گردشگری آن کشور می‌ریزند البته در برخی کشورها، کمتر کسی حتی از وجود آن‌ها مطلع است! در این شماره از زندگی‌سلام قصد داریم سفری داشته باشیم به قبرستانهای عجیب و تاریخی ایران و جهان.
گورستان زیرزمینی
کجا؟ پاریس، فرانسه
«گورستان زیرزمینی پاریس» یا همان «کاتاکومب پاریس»، منطقه‌ای در شهر پاریس فرانسه و محلی برای نگهداری بقایای مردگان این شهر است. این قبرستان، تونلی زیرزمینی است که درست در زیر شهر ۱۲ میلیون نفریِ پاریس قرار گرفته و چند صد کیلومتر طول دارد که با استخوان‌های شش میلیون نفر از ساکنان پیشینش مزین شده است! به دلیل چینش عجیب و غریب استخوان‌ها در دیوارهای این قبرستان، داستان‌های فراوانی از وقوع اتفاقات ماوراءالطبیعه تا مواجهه با ارواح به گوش می‌رسد. امروز بازدید کنندگان کنجکاوی که می‌خواهند شجاعت خود را محک بزنند، می‌توانند در حدود ۱٫۵ کیلومتر از آن‌که برای عموم مردم آزاد است، قدم بزنند و به کشف رمز و رازهای دنیای مردگان بپردازند. برای گشتن در همین مقدار از تونل به صورت میانگین ۴۵ دقیقه زمان نیاز است.
مرگ در انتظار بازدیدکنندگان قبرستان پادشاهان
کجا؟ تیس، مصر
دره پادشاهان نام دره‌ای در کشور مصر است که در دوران مصر باستان به عنوان گورستان فرعون‌ها استفاده می شده است. این دره در کرانه باختری رود نیل و در شهر باستانی تیس قرار دارد. «دره پادشاهان» در قاهره که مقبره «توتانخامون» یکی از پادشاهان مصر باستان را در خود جای داده، داستانی مرموز دارد. یک باور خرافی وجود دارد مبنی بر این که کسانی که به این مقبره وارد شوند، بعد از مدتی خواهند مرد! این اتفاق، چندین بار افتاده است. در این بین، تعدادی از دانشمندان بر این باورند که مرگ آن‌ها ناشی از استشمام گردوخاک داخل مقبره بوده است اما برخی همچنان معتقدند این موضوع به دلیل نفرین بوده که عده ای با ورودشان به این مکان به مقبره مردگان تعرض کرده و آرامش آن‌ها را برهم زده‌اند.
لاکچری‌ترین قبرستان
کجا؟ بوئنوس آیرس، آرژانتین
گورستان رکولتا که یکی از مشهورترین گورستان‌های آمریکای لاتین است، آرامگاه خانواده‌های ثروتمند و مشهور آرژانتینی از جمله بانوی اول سابق این کشور «اِوا پرون» است. ورودی سیاه مرمرین، یا به عبارتی معروف‌ترین بنای این گورستان، با گل آراسته شده است. از ۶۴۰۰ گور این گورستان ۷۰ تای آن ها به عنوان یادگارهای تاریخی در میراث ملی و فرهنگی این کشور به ثبت رسیده‌اند. معماری ویژه و مجلل این گورستان که در سال ۱۸۲۲ تأسیس شده، نشان‌دهنده عصری طلایی است (۱۸۸۰-۱۹۳۰)، عصری که بوئنوس آیرس یکی از ثروتمندترین شهرهای جهان بود. این آرامگاه معروف در منطقه رکولتا بوئنوس آیرس، پایتخت آرژانتین قرار دارد و به عنوان یکی از مهم‌ترین مناطق گردشگری این شهر، گردشگران زیادی را به سمت خود جلب می‌کند. دروازه‌های نئوکلاسیک این آرامگاه و ستون‌های یونانی و سرداب‌ها و مجسمه‌های هنری بسیار زیبا که دارای سبک‌های متنوع معماری است، نمونه کاملی از هنر خاک‌سپاری قرون ۱۹ و ۲۰ میلادی به شمار می‌رود. یکی از زیباترین ویژگی‌های این آرامگاه طراحی خیابان‌مانند و پیاده‌روهای آن است، با این تفاوت که پیاده‌روهای این شهر زیبا برای مردگان طراحی شده است!
قبرستان فوتبال‌دوستان آلمانی
کجا؟ گلزنکیرشن، آلمان
جالب است بدانید باشگاه شالکه ۰۴ در سال ۲۰۱۲ دست به ابتکار جالبی زد. این باشگاه در آن سال، قبرستانی در شهر گلزنکیرشن در نزدیکی ورزشگاه فوتبال فلتینس آرنا افتتاح کرد. این قبرستان که به شکل یک زمین فوتبال است، گنجایش ۱۹۰۴ قبر را دارد و ویژه طرفداران پروپا قرص باشگاه فوتبال شالکه ۰۴ است که در سال ۱۹۰۴ تاسیس شد. البته به تازگی، مجوز دفن طرفداران تیم‌های دیگر آلمانی هم در این قبرستان صادر و این ورزشگاه به قبرستان فوتبال دوستان آلمانی معروف شده است. قیمت اولیه خریداری هر قطعه قبر برای مدت ۲۵ سال، ۵۴۰۶ یورو تعیین شده است که به پول ما، حدود ۱۵۰ میلیون تومان آب میخورد.
هر قبر، یک اثر هنری
کجا؟ مری، رومانی
همه قبرستانهای جهان به یک شکل نیستند و در بعضی از آن‌ها از سنگ‌های رنگارنگ و شاد با تصاویر مختلف استفاده شده است. بعضی از این آرامستان‌ها به اندازه‌ای خاص هستند که ناخواسته، گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کنند. سازنده قبرها در «قبرستان مری» در رومانی یک نجار بوده است. او در سال ۱۹۳۰ میلادی تصمیم گرفت تصویر فرد مرده را روی چوب حک کند تا نشان دهد آن‌ها چگونه مرده‌اند. سپس یک شعر کوتاه درباره آن فرد روی سنگ قبر می‌نوشت تا از میزان اندوه مرگش بکاهد. خاطرات ثبت شده به همین روش از جنگ‌جهانی دوم، رژیم کمونیست و رکود اقتصادی باعث غمگین شدن هر بیننده و رهگذری در این قبرستان می‌شود. بیش از ۹۰۰ قبر در این منطقه روستایی وجود دارد که بر بالای هرکدام، صلیبی از جنس چوب بلوط و مزین به رنگ و کنده‌کاری قرار گرفته که با الهام از هنر و شعر، داستان زندگی فرد دفن‌شده را روی آن‌ها به طرز کودکانه‌ای ترسیم کرده‌اند. شاید باور نکنید اما این گورستان یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری رومانی محسوب می‌شود! جایی که آن قدر شاد و رنگارنگ است که بیشتر شبیه کتابچه کودکان است تا قبرستان.
ساحل‌گردی قبرها
کجا؟ سیدنی، استرالیا
در کمتر جای جهان، قبرستان‌ها نزدیک ساحل احداث می‌شوند اما گورستان واورلی که در حومه شرقی سیدنی قرار گرفته، این ویژگی منحصر به فرد را داراست. این قبرستان با قرار گرفتن در شیب خشکی و نمای زیبایی از دریا به عنوان یکی از زیباترین قبرستان‌ها شناخته می‌شود. چشم‌انداز اقیانوس از فراز صخره‌های واورلی و در زیر آسمان همیشه آفتابی سیدنی، بسیار تماشایی است. این محل جایی است که شما می‌توانید قبرهای نمادین استرالیایی از شخصیت‌های ادبی گرفته تا نیروهای نظامی معروف را ببینید. از سال ۱۸۷۷ بیش از ۸۰ هزار مورد خاک‌سپاری در این گورستان صورت گرفته است و مجوز دفن برای هر فردی در این گورستان صادر نمی‌شود.
تزیین گورها با خرده سنگ‌ها
کجا؟ نشتیفان، خراسان‌رضوی
روستای نشتیفان در استان خراسان‌رضوی را با آسبادهای تاریخی‌اش می شناسند. آسبادها، قدیمی‌ترین آسیاب های بادی عمودمحور در جهان هستند که در قسمت شرق ایران ساخته شده‌اند؛ اما جالب است بدانید دقیقا پشت این آسبادها، گورستانی تاریخی قرار دارد که سنگ‌های مزارش به حالت عمودی و از نظر ارتفاع با یکدیگر متفاوت است. بلندی برخی به بیش از ۴متر می‌رسد. محلی‌ها می‌گویند بلندی هر سنگ مزار بر مبنای اهمیت صاحب گور ساخته می‌شده، همچنین طول مزار نیز با خرده سنگ‌هایی پوشیده شده که به زیبایی این قبرستان افزوده است. البته داستان‌هایی درباره این آرامستان نقل می‌شود از جمله آن که عده‌ای از فرزندان و نوادگان پادشاهان سلسله اشکانیان در آن جا خفته‌اند و عده‌ای هم معتقدند بزرگان شهر را در اطراف شهر دفن می کرده‌اند تا نمادی باشد بر اصالت مردمان آن دیار.
قبرستان سپید
کجا؟ بهشهر، مازندران
قبرستانی معروف به«اسپه چاه» با قدمتی ۱۲۰۰ ساله در بهشهرِ مازندران قرار دارد. بومیان مدعی‌اند اجساد دفن شده در آن هرگز نمی‌پوسد که البته این به علت آهکی است که در خاک این گورستان وجود دارد و به همین دلیل نیز به قبرستان سپید معروف شده است. یکی از ویژگی‌های این آرامستان، وجود سنگ قبرهای ایستاده در بخش تاریخی و قدیمی آن بوده که هر کدام از این سنگ قبرها نیز با توجه به قدمت، فرهنگ، زمان، شغل و شخصیت فردی که در آن جایگاه دفن شده با نقوشی خاص حکاکی و تزیین شده‌اند. همچنین در این گورستان جنسیت افراد دفن شده در آن به روش خاصی نشان داده شده به این صورت که اگر بالای سنگی که روی قبر نصب شده شکل یک شانه دوسر وجود داشته باشد، این قبر متعلق به یک مرد و در صورت وجود شکل شانه یک سر روی سنگ قبر، فرد دفن شده در آن جا یک زن است.
دیوارهایی از جسدها
برای عبرت گرفتن
کجا؟ کاپوچین، ایتالیا
قبرستان مسقفی را تصور کنید که از پایین تا بالای دیوارهای آن با ظرافت هرچه تمام تر، با جسد چهار هزار نفر زینت داده شده باشد! در هر بخش این تزیینات استخوانی، انواع مختلفی از استخوان‌های بدن انسان از جمله اسکلت، جمجمه و … به چشم میخورد. در این قبرستان که در کشور ایتالیا واقع شده است، مکان‌هایی به نام دخمه استخوان‌های لگن یا دخمه جمجمه‌‌ها هم وجود دارد که هر بازدید کننده‌ای به سراغشان نمی‌رود! زیر کتیبه مجسمه‌ای به نام مرگ در ورودی این قبرستان، این‌گونه نوشته شده است: «آن چه اکنون هستید، زمانی ما نیز بودیم و آن چه اکنون ما هستیم، زمانی شما خواهید بود.»
سرو دسر «تابوت کوچک»
قبل از ورود به قبرستان
کجا؟ پراگ، جمهوری چک
«اولسانی» بزرگ‌ترین گورستان پراگ است. سال ۱۶۸۰ بود که طاعون پراگ را فرا گرفت و این قبرستان با هدف به خاک سپردن تمام قربانیان این بیماری ساخته شد. از آن موقع تا امروز، از این قبرستان به‌عنوان اصلی‌ترین مکان برای دفن مردگانی که در اثر بیماری یا جنگ جان خود را از دست می‌دهند، استفاده شده است. چندین نویسنده، بازیگر و نقاش مطرح در «اولسانی» خفته‌اند. از مهم‌ترین کسانی که در این گورستان دفن شده‌اند، می‌توان به فرانتس کافکا، رمان نویس مشهور اشاره کرد. اگرچه این قبرستان گذشته تلخی دارد اما مکان شگفت‌انگیزی برای کشف مقبره‌های قدیمی و مرموز و آثار هنر ی است و یکی از سرسبزترین قبرستانهای جهان به شمار می‌رود. در این بین، خاص‌ترین ویژگی این قبرستان در ورودی آن قابل مشاهده است. در ابتدای ورود به قبرستان «اولسانی»، کافه‌ای وجود دارد که دسرهای معروف و محبوب کشور چک را به بازدیدکنندگان ارائه می‌دهد. نام یکی از این دسرها، «تابوت کوچک» است که طرفدار زیادی هم دارد!
منابع این پرونده: کجارو، ایسنا، گردشگری ایران، سفرباما، الی‌گشت
