کشف پاسخ این سوال که چرا باید کتاب بخوانیم؟ به باارزش‌ترین چیزی اشاره می کند که مطالعه کتاب به شما می‌دهد
صبح مشهد– همه به دیگران توصیه می‌کنند که کتاب بخوانید و هرازچندگاهی هم آمار سرانه مطالعه منتشر می‌شود و همه افسوس می‌خورند که چرا ما، خیلی اهل کتاب‌خواندن نیستیم؟ به تازگی کتاب خوانی به یک رفتار با کلاس نیز تبدیل شده است! اما واقعا چرا باید کتاب بخوانیم؟ من این موضوع را در صفحه اینستاگرامم از دنبال کنندگانم پرسیدم و جواب‌های جالب و متنوعی دریافت کردم. در ادامه ضمن مررو این پاسخ‌ها، نکاتی درباره ضرورت کتاب خواندن و راه‌های افزایش میل به مطالعه را مطرح خواهیم کرد.
جواب‌های مردم به چرایی کتاب خواندن
پاسخ هایی که برای من درباره فواید مطالعه کتاب ارسال شد، عبارت بودند از: کسب آرامش، افزایش آگاهی، خودشناسی، درک بهتر و کامل‌تر دنیا، آشنایی با عقاید، افکار و فرهنگ‌های مختلف، رویاپردازی، نظم دادن به افکار و احساسات، تجربه غیرمستقیم زندگی‌های دیگر، یادگیری، سرگرمی و برای بعضی کتاب خواندن به اندازه غذا خوردن و ورزش کردن بدیهی و واجب بود. واقعیت این است که کتاب خوب واقعا می‌تواند همه این‌ها را به شما بدهد.
فرصت تجربه چندین زندگی با کتاب
ما، در زندگی زمان و توانایی محدودی داریم و نمی‌توانیم تمام چیزهایی را که می‌خواهیم و همچنین زندگی‌های مختلف را کاملا تجربه کنیم؛ کتاب این فرصت را در اختیار ما می‌گذارد که چندین و چند زندگی را به طور غیرمستقیم تجربه کنیم. با کتاب در زمان و مکان سفر می‌کنیم. می‌توانیم به قرن‌ها قبل یا دورترین سرزمین‌ها سفر کنیم و با انسان‌ها و زندگی‌های گوناگون آشنا شویم و مانند یک جهانگرد، پخته و با تجربه شویم.
مهم‌ترین چیزی که کتاب به ما می‌دهد
آگاهی، نجات‌بخش است. شاید بتوان گفت آگاهی مهم‌ترین و باارزش‌ترین چیزی است که کتاب به ما می‌دهد. این آگاهی بخشی می‌تواند در سطوح مختلف رخ دهد، از عمیق‌ترین لایه‌های شخصیتی تا افزایش اطلاعات عمومی. بزرگی گفته است خواندن کتاب خوب مانند گفت و گو با بهترین ذهن‌های قرون گذشته است و به درستی انگار با خواندن کتاب، سر کلاس بزرگ ترین اندیشمندان نشسته و سخنان آنان را می‌شنویم.
کتاب مغز ما را به کار می‌گیرد
کتاب خواندن، درست مانند کاری که ورزش با بدن می‌کند، مغز ما را ورزیده می‌کند. فعالیت مغز، تمرکز و حافظه را تقویت می‌کند و می‌تواند از افت کارکردهای شناختی و آلزایمر در سنین بالا جلوگیری کند. همچنین پژوهش‌ها نشان داده‌اند کتاب خواندن، مهارت‌های حل مسئله، برنامه‌ریزی و تفکر نقاد را که از مهم‌ترین مهارت‌های زندگی هستند، در ما تقویت می‌کند. کتاب خواندن با افزایش دایره واژگان و تسلط بر ادبیات، موجب تقویت مهارت‌های کلامی و ارتباطی با آدم‌های مختلف می‌شود. همچنین هنگام کتاب خواندن، با همانندسازی و همذات پنداری با شخصیت‌های کتاب، درک ما از افراد، افکار، احساسات، مشکلات و جهان بینی‌شان افزایش پیدا می کند و همدلی ما تقویت می‌شود.
کتاب باعث افزایش صمیمیت زوج ها می‌شود
در نهایت کتاب یک تفریح سالم، لذت‌بخش و تقریبا کم‌هزینه است. اعضای خانواده و به خصوص همسران می‌توانند با یکدیگر کتاب بخوانند و درباره آن گفت‌وگو کنند. این کار به صمیمیت بین آن‌ها بسیار کمک می‌کند. به یاد داشته باشید برای رسیدن به این فواید نیازی نیست حتما کتاب‌های علمی، فلسفی، روان شناسی، تاریخی و … بخوانید. داستان‌ها و رمان های خوب هم می توانند شما را با یک دنیای دیگر، آشنا کنند.
راه‌های افزایش میل به کتاب‌خوانی
در قدم اول با خودتان قرار بگذارید برای مدتی مشخص، مثلا سی روز، روزی نیم ساعت کتاب بخوانید. به یاد داشته باشید که روزانه چند دقیقه کتاب خوانی مستمر و منظم، به مراتب بهتر از کتاب خوانی‌های چند ساعته اما نامنظم و غیرمستمر، می‌تواند در شما عادت کتاب خوانی را نهادینه کند.
با هم بخوانید | در گروه‌های کتاب خوانی عضو شوید. با دوستان‌تان، در شبکه های اجتماعی گروه‌های کوچک کتاب خوانی تشکیل دهید. در هر دوره زمانی مشخص، یک کتاب را تعیین کنید و بخوانید و درباره آن با یکدیگر گفت‌وگو و بحث کنید. یکدیگر را بابت تعهدتان به برنامه کتاب‌خوانی تشویق کنید.
در کتابخانه‌های عمومی عضو شوید | یکی از موانعی که ممکن است شما را از کتاب‌خوانی دور کند، قیمت و هزینه کتاب است. هرچند که هزینه‌های دراز مدت کتاب نخواندن به مراتب بیشتر از کتاب خواندن است! اما برای رفع این مانع می‌توانید از کتاب‌های موجود در کتابخانه‌ها استفاده کنید. عضویت در کتابخانه‌های عمومی این امکان را در اختیار شما قرار می‌دهد که به منابع گسترده‌ای از انواع کتاب‌ها دسترسی داشته باشید.
کتاب‌ها را در دسترس‌تان قرار دهید
در دسترس بودن کتاب شانس مطالعه را افزایش می‌دهد. برای این کار می‌توانید یک کتاب کنار جای خواب‌تان، یک کتاب روی میز کار یا روی میز نشیمن منزل‌تان داشته باشید. هیچ اشکالی ندارد اگرکتاب‌های مختلفی را همزمان مطالعه کنید. بهتر است همیشه یک کتاب کوچک یا کتاب‌های الکترونیکی که می‌توانید در گوشی‌های همراه خود آن‌ها را مطالعه کنید، همراه‌تان داشته باشید. در مترو و اتوبوس یا در صف انتظار، به جای گشت‌و‌گذارهای بیهوده در فضای‌مجازی ، می توانیدکتاب‌تان را مطالعه کنید.
از کجا شروع کنیم؟
اگر شما یک کتاب‌خوان حرفه‌ای نباشید شاید انتخاب یک کتاب برای شروع کتاب‌خوانی کمی دشوار باشد. برای این کار می‌توانید از دوستان کتاب خوان‌تان کمک بگیرید؛ خلاصه کتاب‌ها را در سایت‌های گوناگون مطالعه کنید و هر کدام را که جذاب‌تر بود، انتخاب کنید. کتاب‌های نویسندگان معروفی که امتحان خود را پس داده‌اند، مطالعه و از کتاب‌های کوچک استفاده کنید تا با پایان آن به خودتان افتخار کنید که یک کتاب را به اتمام رسانده‌اید.
نویسنده : دکتر پرستو امیری | متخصص روان شناسی سلامت
