دبیر خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی گفت: سهم واگن استان ۵۵ درصد از کل کشور است در حالی که تنها ۳۰ درصد از آن واگنها به استان تعلق میگیرد، این اختلاف ۲۰ درصدی موجب شده که امروز به ۲۰۰ واگن برای صادرات کالاهای در انبارها باقی مانده نیاز داشته باشیم.
به گزارش صبح مشهد به نقل از ایسنا، ، فیروز ابراهیمی، امروز در نشست خبری در جمعی از صادرکنندگان خراسانی در خانه صنعت، معدن و تجارت استان اظهار کرد: امروز این افراد گرد هم آمدند تا بحران کمبود واگن و چالشهای حمل و نقل ریلی برای صادرات خراسان رضوی را با رسانهها در میان بگذارند.
وی با اشاره به اینکه ۵۰ درصد صادرات استان توسط حمل و نقل ریلی صورت میگیرد و ۱.۵ درصد از صادرات کل کشور را به خود اختصاص میدهد، افزود: با توجه به اهمیت بسیار زیاد صادرات از طریق حمل و نقل ریلی، کمبود واگن سالهاست که در صادرات استان مسالهساز شده است.
دبیر خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی عنوان کرد: مشکلات ما در کشور از قانون انرژی تبعیت میکند، در واقع مشکلات از بین نمیرود و تنها از سالی به سال دیگر موکول شده و به صورت مقطعی رفع میشوند. مانند پیمانسپاری ارزی که تاکنون سه بار این تجربه تلخ را داشتهایم و در نهایت منجر به از دست رفتن بسیاری از بازارهای صارداتی ما شده است.
وی در خصوص حل و فصل برخی از مشکلات اقتصادی کشور، به ویژه صادرات و با تاکید بر دو طرح خانه صنعت، معدن و تجارت استان افزود: با هدف گام برداشتن در راستای مرتفع کردن مشکلات استان، تمرکز خود را بر صادرات گذاشتهایم، بازار عمران را به عنوان یک هدف صادراتی برای کشور محیا کردیم به طوریکه مرکز مستقیم عرضه کالاهای استان در این کشور را دایر کردهایم، همچنین با هدف کاهش آثار تحریمها در اقتصاد، با یکی از خطوط کشتیرانی بینالمللی مذاکراتی را از انجام دادهایم تا کالاهای ایرانی به مقصد عمان و سپس به سایر کشورها ارسال شود.
ابراهیمی ادامه داد: دومین طرح، طرح تقسیط و فروش اقساطی محصولات تولیدی استان به آحاد مردم، به ویژه جامعه حقوق بگیران است، این طرح در هفته گذشته با همکاری بانک شهر، خانه صنعت، معدن و تجارت استان و شرکت سایان آغاز به فعالیت کرد تا کالاهای تولیدی مورد نیاز استان را با اقساط ۴ ماهه در اختیار مصرف کننده قرار دهد. همچنین تاکنون نیاز ۱۲۰ واحد تولیدی به مواد اولیه، ماشین آلات و قطعات را شناسایی کردهایم که این نیازمندیها بالغ بر ۱۰۰ میلیون یورو و ۶۰۰۰ تن است. همچنین با همکاری اتاق اصناف و اتحادیه های صنفی، نیاز ۱۰۰۰ واحد تولیدی را احصا کردهایم که ارزش آن ۱۰ میلیون یورو است.
دبیر خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی با اشاره به اینکه در این تشکل یک مرکز مبادله ارزی ایجاد کردهایم که محل تامین ارز مواد اولیه، ماشین آلات و قطعات واحدهای تولیدی و صنعتی است، تصریح کرد: در این تشکل، ما نیازهای شش ماهه واحدهای تولیدی و صنعتی استان را هدفگذاری کردهایم اما انتظار ما این است که بخش دولتی بیش از گذشته در کنار بخش خصوصی به فعالیت خود ادامه دهد.
وی اضافه کرد: طی دو تا سه سال اخیر، ظرفیت تولید در کشور دو برابر شده و این در حالیست که قدرت خرید مردم طی ۱۵ سال به شدت کاهش پیدا کرده است؛ میزان تورم رسمی و میزان تولید بر اساس بررسیهای انجام شده توسط خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی، از سال ۸۰ تا سال ۹۵ مورد بررسی قرار گرفت، بهطوری که میانگین نرخ تورم کشور ۱۷٫۵ درصد بوده و در همین بازه زمانی ۱۲٫۵ درصد حقوق مردم افزایش پیدا کرده است.
دبیر خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی اظهار کرد: بنابراین یک اختلاف ۵ درصدی بین میزان تورم و افزایش حقوق مردم وجود دارد . در نتیجه ۷۵ درصد سفرههای مردم کوچکتر شده و تنها راهحلی که میتواند به کمک تولید کشور بیاید، صادرات است.
ابراهیمی ادامه داد: با توجه کمکاریهای برخی و کمبود واگن مستف روسی، سه ماهه طلایی صادرات خود را از دست دادهایم و این درحالیست که حقوق دولتمران حتی در بدترین شرایط اقتصادی نیز کاسته نمیشود و این فعالان بخش خصوصی هستند که با مشکلات فراوان دستوپنجه نرم میکنند.
وی با بیان اینکه ارزش پایه محصولات صادراتی ما غیر واقعی است، گفت: به عنوان مثال، لولههای پلیاتیلن به کشورهای منطقه صادر میشود که ارزش آن بین ۱۲ تا ۱۵ هزار تومان است، در حالی که قیمت پایه صادراتی این محصول تنها ۳ دلار است، بنابراین قیمت پایه صادراتی یکی از موانع جدی برای صادرات استان به شمار میرود.
۲۰۰ واگن برای صادرات کالاهای دپو شده نیاز داریم
عضو هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی گفت: در حال حاضر نیاز استان به واگنهای مسقف روسی برای صادرات کالاهای دپو شده ۲۰۰ واگن است اما برای تامین نیاز روزانه واگن استان به ۱۰ تا ۱۵ واگن نیاز داریم.
شیردل اظهار کرد: تولید و تجارت از مولفههای اصلی در حوزه حمل و نقل ریلی است که باید زیرساختهای مناسبی داشته باشد و این امر نیازمند حمل و نقل چابک و پویاست، استفاده از حمل و نقل جادهای و ترانزیت مقرون به صرفه نیست زیرا گرانی قیمتها و مشکلات با کشورهای آسیای میانه، این حوزه را دشوار کرده است.
وی با اشاره به وجود مشکل در حوزه واگن در ۱۵ سال گذشته، گفت: حمل و نقل ریلی ما به آسیای میانه وابسته است، در واقع ما نیازمند واردات واگنها هستیم، این مساله در سالهای گذشته به صورت مقطعی حل و به سالهای دیگر موکول میشد اما از ابتدای امسال تاکنون باز هم درگیر این مساله هستیم و هنوز به یک روال معمول برای انجام صادرات نرسیدهایم، به طوری که بازار ژانویه، فصل تابستان و بازارهای صادراتی خود را از دست دادهایم و اکنون تنها امید ما به هشتم مارس (روز زن) و عید نوروز است.
شیردل با بیان اینکه بیش از سه ماه است که کالاهای صادراتی در انبارها باقیمانده است، ادامه داد: با اینکه ما معتقد هستیم که وظیفه ذاتی راه آهن است که مساله کمبود واگن را حل و فصل کند اما ما به عنوان بخش خصوصی آمادگی کمک به راه آهن جمهوری اسلامی ایران در خصوص حل مشکل کمبود واگن مسقف روسی طی دو هفته را داریم. در حال حاضر نیاز استان به واگنهای مسقف روسی برای صادرات کالاهای دپو شده ۲۰۰ واگن است اما برای تامین نیاز روزانه واگن استان به ۱۰ تا ۱۵ واگن نیاز داریم، اگر محدودیتها در حوزه نیاز به واگنها را برداریم، با بیش از ۱۰۰۰ درخواست برای واگنها مواجه میشویم.
عضو هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی خاطرنشان کرد: سهم صادرات ریلی استان از کل کشور ۵۵ درصد است متاسفانه با توجه به ضعفهای موجود در راه آهن استان و فشارهای مضاعف از سوی تهران بر راه آهن خراسان رضوی، تنها ۳۰ تا ۳۱ درصد سهم واگن امدادی خالی برای خراسان رضوی در نظر گرفته شده است. اگر ۵۵ درصد سهم واگن به ما اعطا شود، برخی از این مشکلات حل خواهد شد.
در ادامه رضا سلطانی، یکی از صادرکنندگان خراسانی اظهار کرد: راه آهن ایران از سال ۷۵، از طریق مرز سرخس به کشورهای آسیای میانه حمل و نقل ریلی متصل شد و آغاز به کار کرد. هدف دولت از این امر ایجاد یک مسیر امن و اقتصادی برای صادرات به کشورهای آسیای میانه بود که درآمد ترانزیتی و بهره بردن از واگن های مسقف روسی را به همراه داشت.
وی ادامه داد: در جهت کاهش قیمت تمام شده کالا، رقابت کردن با کشورهایی همچون ترکیه، چین، امارات و… از دیگر اهداف ایجاد راه آهن و حمل و نقل ریلی به کشورهای آسیای میانه به شمار می رود. در حالی که اکنون با مشکل کمبود واگن مسقف روسی مواجه هستیم.
این صادرکننده تاکید کرد: طبق ماده ۱۶۳، دولت موظف است سالیانه سازگاری را تعریف کند که حمل و نقل ریلی ۱۰ درصد افزایش پیدا کند در حالی که این امر افزایش پیدا نکرده بلکه کاهش نیز داشته است، از طرفی دیگر این مساله با مزایای حمل و نقل ریلی در کشور تناقض دارد؛ این مزایا شامل امنیت، مصرف پایین انرژی و … است. همچنین این چنین حمل و نقلی برای کشورهای آسیای میانه نسبت به سایر حوزههای حمل و نقل مانند جادهای و هوایی مقرون به صرفهتر است.
سلطانی تصریح کرد: بر اساس تبصره ۱۰ قانون مدیریت حمل و نقل سوخت کشور، در پایان سال ۹۴، سهم راه آهن کشور از حمل و نقل ریلی حدود ۳۰ درصد بوده که بر اساس وزن کالا برای جابه جایی، ۱۲۰ میلیون تن در سال باید باشد اما پس از گذشت ۲۰ سال حتی یک چهارم آن نیز محقق نشده است.
وی با تاکید بر اینکه تولید و تجارت دو مقوله جدا از یکدیگر نیستند، خاطرنشان کرد: در واقع کالاهای مازاد بر نیاز داخل کشور صادر میشود و هیچ گونه کالای اساسی از کشور خارج نمیشود. همانطور که میدانیم، راه آهن کشور تا چند سال گذشته دولتی بوده و همچنین واگنها متعلق به کشورهای آسیای میانه است و برای صادرات کالای خود نیازمند این کشورها هستیم.
این صادرکننده اضافه کرد: با وجود مشکلات بسیار در حوزه تولید و بازاریابی و رقابت با سایر کشورها، ۱۵ سال است با این مشکل مواجه هستیم چرا برنامه ریزی نکردیم تا این مشکل را حل و فصل کنیم. تمام صادرکنندگان، واردکنندگان و طرف های تجاری که دارای قرارداد هستند به علت مساله
کمبود واگن در ایران سردرگم هستند.
سلطانی در خصوص تفاهم نامههای میان ایران و ترکمنستان در خصوص راه آهن اظهار کرد: راه آهن یک تفاهم نامهای با کشور ترکمنستان دارد که بر اساس این تفاهم نامه باید هماهنگی، همفکری و تبادل میان راه آهن ایران و ترکمنستان و همه کشورهای آسیای میانه وجود داشته باشد، توافق نامه دیگر میان این دو کشور وجود دارد به طوریکه ترانزیت از طریق قلمروی میان دو کشور برای کشورهای آسیای میانه انجام شود. اما ترکمنستان از خاک ما برای صادرات خود بهره میبرد در حالیکه ما نمی توانیم برای صادرات خود از خاک این کشورها استفاده کنیم و کشورهای آسیای میانه واگنهای خود را در اختیار ما قرار نمیدهند.
افزایش ناگهانی نرخ کرایه حمل راه آهن
در ادامه، مجید صدیق، از صادرکنندگان استان در خصوص مساله کمبود واگنها عنوان کرد: از این مساله به عنوان یک مساله تکراری از آن عبور میکنند و به صورت مقطعی به آن رسیدگی میکنند. راه آهن جمهوری اسلامی در این زمینه نظر بخش خصوصی را جویا نمیشود چراکه در مقطعی یا واگن وارد نمیکرده و یا کرایه های حملونقل واگن را به صورت تصاعدی افزایش داده استف همچنین اعداد و ارقامی را به ما تحمیل کرده که در محاسبات ما لحاظ نشده بود.
وی ادامه داد: در حال حاضر از روز گذشته تاکنون میزان حمل کرایه راه آهن را ۲۴۰۰ تومان بر مبنای هر دلار را افزایش داده است؛ از ۸۸۴۰ تومان به ۱۱ هزار و ۴۰۰ تومان افزایش پیدا کرده است. این افزایش قیمت در نرخ کرایه حمل صادرات را چه کسی باید پرداخت کند؟ من به عنوان صادر کننده که در محاسبات خود آن افزایش قیمت ناگهانی را لحاظ نکرده بودم؟ اگر راه آهن ایران میتوانست این مشکل را برطرف کند؛ تاکنون باید آن مشکل را حل و فصل میکرد.