گزارش: سید محمد محمدی
مشهد پایتخت معنوی ایران که تا کمتر از یک ماه آینده عهده دار عنوان پایتخت فرهنگ اسلامی در سال ۲۰۱۷ میلادی خواهد شد، این روزها در حال آماده سازی خود برای استقبال از این رویداد بزرگ جهان اسلامی است.فرصتی که به گفته دست اندرکاران شاید تا ۱۰ سال دیگر نصیب کشورمان نشود و ضروری است با تهیه و تدوین برنامه های شایسته و در شأن کلان شهر مذهبی جهان و همچنین اجرای صحیح آن، به معرفی هر چه بیشتر شهر امام رضا علیه سلام و استعداد های فراوان فرهنگی اجتماعی و اقتصادی آن پرداخت.اما آنچه که در حقیقت سایه سار و لازمه اجرای برنامه ها می باشد، تخصیص بودجه و اعتبارات متناسب است که مروری بر گذشته و آنچه پیش بینی شده، چشم انداز خوبی از تضمین موفقیت آمیز استفاده مطلوب فرصت مشهد ۲۰۱۷ را نشان نمی دهد.
در این گزارش سعی نمودیم با مصاحبه و گفتگویی که با برخی مسئولین ذیربط انجام شده، موضوع اعتبار اختصاص داده شده رویداد مشهد پایتخت فرهنگ اسلامی در لایحه بودجه سال آینده کشور را بررسی بیشتری نماییم.
اذعان دارم بودجه اختصاص داده شده به مشهد ۲۰۱۷ در لایحه بودجه ۱۳۹۶ تناسبی با حجم برنامه های پیش بینی شده ندارد!
اعتراف خیلی ساده و صادقانه ای است که رضا جمشیدی رئیس سازمان برنامه و بودجه خراسان رضوی در گفتگو با خبرنگار ما بیان می کند.
وی با بیان این که بودجه حدود ۳۴ میلیارد تومانی مشهد ۲۰۱۷، وسع و توان دولت تدبیر و امید در شرایط فعلی کشور است، افزود: اعتبارات عمومی کشور در دو سرفصل جاری و عمرانی تعریف می شود. در حال حاضر دولت از محل اعتبار تملک دارایی سرمایه ای ۲۴ میلیارد تومان و از سرفصل اعتبارات جاری ۱۰ میلیارد تومان به موضوع رویداد مشهد ۲۰۱۷ اختصاص داده است که البته اذعان داریم این عدد تناسب چندانی با حجم برنامه های پیش بینی شده ندارد ولی در جلسه ای که با نمایندگان مشهد در مجلس شورای اسلامی داشته ایم مقرر شد، منتخبان مردم در بهارستان و کمیسیون تلفیق تلاش خود را برای افزایش این اعتبار مبذول بدارند.
البته جمشیدی به مصوبه مرداد ماه ۹۵ هیأت دولت هم اشاره داشت و تاکید کرد، دستگاه ها می توانند از محل اعتبارات متمرکز خود تا ۱۰ درصد را در موضوع مشهد ۲۰۱۷ هزینه کنند که به نظر می رسد سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری و همچنین فرهنگ و ارشاد اسلامی نسبت به این مصوبه اقدام و استفاده لازم را انجام داده اند.
دستکاری بودجه در کمیسیون تلفیق، امری سخت و بعضا محال است!
در ادامه گزارش به سراغ دکتر سید امیر حسین قاضی زاده هاشمی نماینده مردم مشهد و در کلات در مجلس و عضو هیأت رئیسه رفتیم. وی از نمایندگانی است که از ابتدای فعالیت های مربوط به موضوع مشهد ۲۰۱۷ در کنار حجه الاسلام پژمان فر تلاش های زیادی برای رفع موانع و مشکلات پیش روی این رویداد داشت. همچنین تذکرهای پیاپی وی به دولت و شخص وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی وقت از تریبون مجلس برای فرصت های از دست رفته، بخشی از اقدامات دلسوزانه وی بود.
قاضی زاده با بیان این که دولت در بودجه پیشنهادی دخل و خرج خود را تراز نموده و بعد لایحه به مجلس ارسال می کند افزود، افزایش دادن بودجه مشهد ۲۰۱۷ یعنی برداشتن بودجه از ردیف های دیگر و یا اعتبارات دیگر استان ها و شهرهای کشور که قطعا با مخالفت و ممانعت نمایندگان حوزه های مربوطه مواجه خواهد شد.
وی ادامه داد، دولت می خواهد کم کاری خود در رویداد مشهد را با اضافه کاری مجلس جبران و پوشش نماید که این افزایش بودجه در تلفیق کار حقیقتا سخت و بعضا نشدنی است.
نائب رئیس مجلس با اشاره به کوتاهی دولت نسبت به موضوع مشهد ۲۰۱۷ تاکید کرد، دولت باید در وقت کوتاه موجود و از هر منابعی که می تواند نسبت به کم لطفی خود جبران مافات نموده و اعتبار مکفی و مناسب را جهت اجرای هر چه بهتر برنامه های شایسته رویداد مشهد پایتخت فرهنگی جهان اسلام اختصاص دهد.
۱۰ میلیارد اعتبار هزینه ای در قالب برنامه های مشارکتی هزینه خواهد شد/ شهرداری برای برنامه های خود مصوبه دبیرخانه داشته باشد، سهم بودجه می گیرد
مخاطب بعدی ما سید سعید سرابی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی است. مردی که مسئولیت دبیرخانه پایتخت فرهنگی جهان اسلام به عهده او و همکارانش است که البته به نظر بسیاری از فعالان حوزه های فرهنگی و رسانه، وی تا کنون عملکرد مطلوبی برای برنامه ریزی و پیشبرد اهداف رویداد مشهد ۲۰۱۷ نداشته است، شاید هم عمده دلیل آن نبود اعتبارات و بودجه مناسب طی سال های ۹۵_۹۴ بود که حال باید دید رئیس دستگاه فرهنگ و ارشاد خراسان رضوی، با بودجه ۱۰ میلیاردی سال ۹۶ چه معجزه ای می خواهد انجام دهد.
سرابی با بیان این که معتقدیم بخش زیادی از برنامه های پیش بینی شده رویداد مشهد ۲۰۱۷ با مشارکت سایر بخش ها و با همین بودجه مصوب، قابلیت اجرایی دارد، افزود: تمامی اعتبار هزینه ای ویژه مشهد پایتخت فرهنگ اسلامی در اختیار دبیرخانه ستاد برنامه ریزی رویدادها و رخدادها قرار خواهد گرفت و ما تلاش خواهیم کرد با اجرای برنامه ها بصورت مشارکتی سهم خود را از همین میزان بودجه پرداخت نماییم. سرابی به برگزاری مسابقات قرآنی جهان اسلام در مشهد ۲۰۱۷ اشاره کرد و افزود، قطعا برگزاری این مراسم بیش از ۱۰ میلیارد هزینه خواهد داشت که با مشارکتی نمودن این برنامه و همکاری سایر دستگاه ها حتی بخش خصوصی سهم خود را ایفا و این رویداد بزرگ جهان اسلامی را به عنوان یکی از برنامه های شاخص برگزار خواهیم کرد.
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه خاطر نشان ساخت، در کنار اعتبار هزینه ای ۱۰ میلیاردی ، ۲۴ میلیارد تومان اعتبار عمرانی هم تعریف شده که پس از تصویب به طرح های عمرانی مشهد ۲۰۱۷ اختصاص مییابد و این جدا از ده درصد اعتبارات متمرکز دستگاه هاست که بنا به مجوز هیات دولت می توانند در پروژه های عمرانی موضوع پایتخت فرهنگ اسلامی هزینه کنند.وی در پایان گفتگوی خود به برنامه های مطلوب و در دست اقدام مشهد ۲۰۱۷ هم اشاره و تاکید نمود به آن دسته از برنامه های مدیریت شهری که مصوبه دبیرخانه ستاد رویدادها و رخدادهای پایتخت فرهنگ اسلامی را داشته باشند، بصورت مشارکتی از بودجه ۱۰ میلیاردی اعتبار لازم پرداخت خواهد شد.
بودجه ۱۰ میلیاردی دولت توهین به مشهد است/ نمایندگان واکنش نشان دهند
بخش پایانی گزارش ما با مردی است که دولتی ها دل چندان خوشی از او ندارند چرا که انتقادهای صریح وی به عملکرد دولت تدبیر و امید در موضوعات گوناگون به ویژه مشهد ۲۰۱۷ ، علی اصغر عنابستانی را به چهره مغضوب دولت تبدیل کرده است! هر چند خود وی اعتقادی به محبوبیت و مغضوبیت امر و زید ندارد و ملاک عمل و سخنانش را فقط رضای خدا و مصلحت انقلابی می بیند که بهایش خون ده ها هزار شهید و دلداده دین و آب و خاکش است بویژه که معطر به عطر و شمیم رضوی باشد.
مشاور عالی شهردار مشهد معتقد است دولت با ارائه چنین لایحه بودجه ای به مجلس و ردیف ۱۰ میلیاردی ناچیز به موضوع مشهد ۲۰۱۷، در حق این شهر نه تنها انجام وظیفه بلکه جفا و ظلم نموده است.
وی معتقد است دولت با این تخصیص اندک صرفا از خود رفع تکلیف نموده است و حال باید دید رویداد پایتخت فرهنگی جهان اسلام که فقط مراسم افتتاحیه آن توسط اداره کل ارشاد و دبیرخانه مربوطه ۳/۵ میلیارد تومان برآورد شده است و ده ها برنامه دیگر چطور می تواند با بودجه اندک ده میلیاردی تامین هزینه شود.
عنابستانی با اظهار تاسف عمیق نسبت به کوتاهی دولت در موضوع مشهد ۲۰۱۷ از نمایندگان مجلس خواست نسبت به این موضوع واکنش جدی نشان دهند. وی افزود حداقل کف انتظار ما از دولت ۳۰۰ میلیارد تومان آن هم نه برای یکسال ۲۰۱۷ بلکه طی چند سال است، زیرا برخی طرح ها و برنامه ها در طی مشهد ۲۰۱۷ آغاز، ولی پایان و اثر بخشی آن ممکن است چند سال طول بکشد.
عنابستانی تاکید نمود دولت حتی سهم شهرداری مشهد در حوزه حمل و نقل بویژه قطار شهری را کامل ایفا ننموده است! شهری که حدود ۳ میلیون جمعیت ثابت و هزینه یک روز آن ۳/۵ میلیارد تومان است، با ۱۰ میلیارد اعتبار برای یکسال، چه نمایشی از پایتخت فرهنگی جهان اسلام می خواهد از خود نشان دهد!
سخن آخر:
به هر حال زمان زیادی گذشته…حال باید دید در اتاق کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی و صحن علنی بهارستان آیا نمایندگان مردم مشهد می توانند بودجه مشهد ۲۰۱۷ را افزایش دهند یا باید با چشمانی باز از آن نگهبانی کنند تا مبادا همین ۱۰ میلیارد را هم سایر نمایندگان زبل مجلس از کف ببرند!