نا ایمن بودن برج های مشهد؛ داستانی که اگر چه نگرانی و دغدغه ای چند ساله بود اما با آتشی که تیرماه امسال بر تن برج سلمان افتاد، بیش از گذشته اهمیت آن برای افکار عمومی و مسئولان روشن شد.
به گزارش صبح مشهد به نقل از خراسان، آتش سوزی برج سلمان مسئولان شهر و استان را از خواب غفلت بیدار کرد تا با حساسیت بیشتری برای بررسی ضوابط ایمنی برج های سر به آسمان کشیده که محل زندگی و رفت و آمد بسیاری از زائران و مجاوران است، اقدام کنند. برج هایی که برخی از آن ها با وجود شروع بهره برداری، هنوز پایانکار هم ندارد. ۱۴ شهریور ماه بود که در گزارشی به بررسی آخرین وضعیت پروژه های بزرگ و نا ایمن در مشهد پرداختیم؛ پروژه هایی همانند برخی برج های ویژه و پاساژهای بزرگ که به طور عمده در نزدیکی حرم مطهر رضوی قرار دارد و محل رفت و آمد بسیاری از زائران است اما هنوز حتی سیستم اطفای حریق هم ندارد؛ پروژه هایی که تعدادی از آنها با مشارکت بخش خصوصی و شهرداری ساخته شده یا ساختش در حال اتمام است اما بیم وقوع آنچه برای برج سلمان رخ داد، برای آنها نیز وجود دارد.
پیشتر اعلام شد در میان ۶۶ پروژه بزرگ شهر هم اکنون ۴۰ پروژه، شرایط لازم را برای احراز استانداردهای ایمنی ندارد. هرچند که به دلیل شرایط رکود، عملیات ساختمانی برخی از این پروژه ها متوقف شده است و متولیان این پروژه ها وعده رفع نقص ها را بعد از آغاز عملیات ساختمانی داده اند. آن گونه که سازمان نظام مهندسی ساختمان اعلام کرده است، در برخی از این پروژه ها اصلا نظارت سازمان نظام مهندسی وجود نداشته و مالکان و مجریان برخی پروژه ها نیز از طی کردن فرایند سازمان نظام مهندسی سر باز زده اند.
فقط متولیان ۸ پروژه مراجعه کرده اند
پس از گذشت ۱۱۰ روز از واقعه آتش سوزی برج سلمان، برای اطلاع از آخرین اقدامات در برخورد با پروژه های بزرگ و ناایمن شهر با «محمدرضا حسین نژاد» معاون شهرسازی و معماری شهرداری مشهد گفت و گو می کنیم. حسین نژاد در این باره می گوید: شهرداری های مناطق همه اخطارهای لازم را به متولیان این پروژه ها ابلاغ کرده اند، ضمن اینکه چندی پیش نیز طی جلسه مشترک با آتش نشانی اخطار نهایی برای ابلاغ به همه پروژه هایی که ضوابط ایمنی را رعایت نکرده و حاضر به اجرای این ضوابط نشده اند، آماده شد. وی می افزاید: در فاصله آخرین اخطار به پروژه های بزرگ و نا ایمن شهر، مسئولان تعدادی از این واحدها به آتش نشانی مراجعه کردند و متعهد به اجرای دستورالعمل های ایمنی آتش نشانی شدند. تاکنون ۸-۷ پروژه برای رفع اشکالات و دریافت گواهی نامه رفع نقص به آتش نشانی مراجعه کرده اند اما در مورد بقیه واحدها که تاکنون اقدامی انجام نداده اند، با اعلام سازمان آتش نشانی، پلمب این برج ها و پروژه های بزرگ آغاز خواهد شد و بعد از اعلام نهایی در مورد پروژه های متخلف، این پروژه ها قطعا پلمب خواهد شد.
تدوین دستورالعمل مدیریت بحران در ساختمان های بلند
«حسن جعفری» مدیرعامل سازمان آتش نشانی مشهد نیز با اعلام اینکه قرار است این مسئله به صورت کلان تر در دستور کار قرار گیرد، می گوید: در مورد پروژه های بزرگ و ساختمان های ویژه، لایحه ای با عنوان «دستورالعمل واکنش در شرایط اضطراری و مدیریت بحران در ساختمان های بلند و ویژه» در دست تهیه است که پیش بینی می کنیم تا کمتر از یک ماه دیگر نهایی و در شورای شهر تصویب شود. تشکیل واحدهای کوچک امدادرسانی در هنگام وقوع حوادث در این ساختمان ها یکی از موضوعات مد نظر در این لایحه است، البته با توجه به خام بودن لایحه، هنوز امکان اطلاع رسانی در مورد جزئیات مفاد آن وجود ندارد. » مدیرعامل سازمان آتش نشانی مشهد درباره اقدامات انجام شده در برخورد با پروژه های نا ایمن تصریح می کند: از طریق دادستانی اخطار پلمب به پروژه های متخلف داده شده است و ما نیز پس از بررسی های مجدد، نتیجه و نظر سازمان آتش نشانی را به معاونت پیشگیری از وقوع جرم دادگستری ارائه خواهیم داد.
اخطار ایمنی به ۱۰۰ پروژه دیگر
با «علی سیفی» رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تماس می گیریم و پیش از طرح پرسش، آخرین دستاوردهای این سازمان در فاصله انتشار گزارش قبلی خراسان رضوی (۱۴ شهریور) تاکنون و اظهارات معاون شهرسازی و معماری شهرداری مشهد را درباره آمادگی شهرداری برای پلمب پروژه های بزرگ ناایمن، برای وی نقل می کنیم که او می گوید: با اینکه تاکنون پلمب این پروژه ها به دلیل مشارکت شهرداری در ساخت برخی از آنها در دستور کار نبوده، شنیدن این خبر که قرار است پروژه های ناایمن توسط شهرداری پلمب شود خبر بسیار خوبی است. وی درباره اقدامات نظام مهندسی در این باره هم گزارشی ارائه می کند و می افزاید: قبل از اتفاق برج سلمان، به برج های ناایمن در حال ساخت یا ساخته شده اخطارهای ایمنی لازم را داده بودیم و در این مدت علاوه بر مکاتبات قبلی، مجدد اخطارهای دیگری به متولیان این برج ها داده شده است. وی اظهار می کند: بعد از اعلام فهرست پروژه های ناایمن توسط سازمان نظام مهندسی ساختمان، پیگیری های ویژه معاونت پیشگیری از وقوع جرم دادگستری نیز در این مورد آغاز شد و پس از مکاتبه ما، شهرداری برای تمام این پروژه ها اخطار پلمب ارسال کرد. وی می گوید: در کنار شرایط مطلوبی که ایجاد شده و حمایت های دستگاه قضا و شهرداری برای برخورد و پلمب پروژه های ناایمن ، معاونت فنی سازمان نظام مهندسی ساختمان یک گام دیگر به جلو برداشته و فهرستی تهیه کرده است از ۱۰۰پروژه که در گذشته ساخته شده وبه اخطارهای ایمنی توجه نداشتند و ممکن است ضوابط فنی ایمنی را رعایت نکرده و دارای خطر نسبی باشند؛ تا بدین وسیله به این پروژه ها نیز اخطار ایمنی داده شود.وی با بیان اینکه بیشتر پروژه های بزرگ که در فهرست دادستانی وجود دارد، افراد سرشناسی را پشت سر خود دارد، تصریح می کند: در صورت رعایت نشدن ضوابط ایمنی، پلمب این پروژه ها به طور جدی در دستور کار دستگاه قضا و شهرداری قرار خواهد گرفت.
اعلام نوع و مصادیق تخلف برای هر پروژه
با این حال هنوز بخشی از سوالات مهم در مورد پروژه های ناایمن به قوت خود باقی است و برای یافتن پاسخ این پرسش ها «مریم عرب احمدی» مدیر طرح های توسعه شهری شهرداری مشهد به خراسان رضوی می گوید: فهرست ارسالی از سوی سرپرست معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادسرای عمومی و انقلاب مشهد در ۲۴ تیرماه درباره پروژه های ناایمن موجود در شهر شامل ۳۵ پروژه است که به طور عمده در مناطق ۱، ۷، ۸، ۹، ۱۰ و ۱۱ جانمایی شده و در حال ساخت است. بعد از دریافت این فهرست، به شهرداری های مناطق مشهد اسامی پروژه های ناایمن هر منطقه را اعلام کردیم. بعد از ابلاغ اخطارهای ایمنی توسط شهرداری های مناطق به متولیان این برج ها، در قدم بعدی گزارش مکتوب اقدامات انجام شده برای رفع نواقص ایمنی، به آتش نشانی و دادستانی ارائه و در جلسه ای با حضور مسئولان سازمان نظام مهندسی و آتش نشانی درباره کم و کیف برخورد قانونی با متخلفان به تبادل نظر پرداخته شد. وی اضافه می کند: در این جلسه سازمان آتش نشانی اعلام کرد که بعد از اخطارهای ابلاغ شده، مسئولان تعدادی از پروژه ها برای اطلاع از ضوابطی که باید در پروژه های خود اعمال کنند، به این سازمان مراجعه کرده اند و تعدادی نیز همچنان به اخطارها بی توجه هستند، بنابراین مقرر شد نوع و مصادیق تخلف ها نیز به طور کامل برای هر پروژه مشخص و درخواست توقف عملیات ساختمانی تا زمان برطرف کردن نکات ایمنی به آنها اعلام شود، ضمن اینکه شروع عملیات نیز صرفا مشروط به رفع مشکلات ایمنی پروژه باشد.
شهرداری فقط در یکی از۳۵ پروژه ناایمن مشارکت دارد
عرب احمدی با بیان اینکه نظارت برپروژه های مشارکتی هیچ تفاوتی با سایر پروژه ها ندارد، اظهار می کند : این صورت جلسه به آتش نشانی و سازمان نظام مهندسی هم ابلاغ شده است و هم اکنون منتظر اعلام فهرست نهایی پروژه های متخلف توسط آتش نشانی برای اعمال قانون هستیم. وی در پاسخ به این سوال که شهرداری به طور مشخص در چه تعداد پروژه ناایمن مشارکت دارد، بیان می کند: از میان ۳۵ پروژه یاد شده، سه پروژه با پروژه های شهرداری تشابه اسمی دارد اما شهرداری فقط در یک پروژه از این فهرست مشارکت دارد. وی همچنین با بیان اینکه از تعداد پروژه هایی که در فهرست دادستانی است و به دلیل شرایط رکود در ساخت و ساز متوقف است،اطلاعی ندارد، می گوید: با این حال رکود به هیچ عنوان بهانه تأخیر در رفع اشکالات ایمنی پروژه نیست و متولیان پروژه های مذکور باید هر چه سریع تر برای رفع اشکال ایمنی پروژه های خود اقدام کنند.
