OIC مبتنی بر همبستگی، ترویج صلح و برادری است

عضو هیئت علمی علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: سازمان های بسیاری در سراسر دنیا با منافع صرف اقتصادی یا پیمان های امنیتی و نظامی شکل می گیرد، اما  OICیک روح برادرانه دارد و مبتنی برهمبستگی و ترویج صلح و برادری است.

به گزارش پایگاه خبری صبح مشهد، محمد جواد رنجکش، عضو هیئت علمی علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد، سوم آبان در چهارمین اجلاس بین‌المللی مدل سازمان همکاری‌ اسلامی که در برج سپهر برگزار شد، گفت: امیدوارم این نشست ها و این سخنرانی ها زمینه ای برای شناخت بیشتر، مناسبت تر و هم بستگی بیشتر باشد.

وی خطاب به دانشجویان و جوانان نخبه کشورهای اسلامی گفت: به نظر شما برای تشکیل یک سازمان و کارکرد بهینه آن سازمان در محیط بین المللی چه شرایطی لازم است؟

رنجکش افزود: از یک نگاه تئوریک در روابط بین الملل هر سازمان بین المللی مرهون تجمیع سه عامل؛ موقعیت هژمونیک ،موقعیت مساله آفرین و موقعیت شناختی است.

استادیار گروه روابط بین الملل دانشگاه فردوسی مشهد ابراز کرد: در تشکیل یک سازمان بین المللی و ادامه و بقای آن هم، گر چه کشورهای مختلفی دست در دست هم می دهند و یک سازمان را تاسیس می کنند، اما نقش قدرت های برزگ منطقه ای یا جهانی در تشکیل یک سازمان بین المللی غیر قابل انکار است و به هر دلیلی اگر این قدرت ها از ادامه فعالیت خود در آن سازمان بین المللی نا امید یا کنار بکشند، فعالیت آن سازمان هم متوقف می شود.

در تشکیل OIC، نقش جمهوری اسلامی ایران، عربستان سعودی، ترکیه و مصر غیر قابل انکار است

عضوهیئت علمی علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد اظهار کرد: در مورد تشکیل OIC، بدون شک نقش جمهوری اسلامی ایران، نقش کشور عربستان سعودی، نقش دولت ترکیه و همچنین مصر در چهارگوشه قلمرو اسلامی غیر قابل انکار است.

وی با اشاره به این که ما نمی توانیم به صرف وجود اختلافات دیپماتیک، نقش یک کشور را انکار کنیم، ابراز کرد: قطعا تمام ۵۷ کشور تشکیل دهنده OIC، در بقای OIC نقش دارند، اما این حرف اول رشته روابط بین الملل است که قدرت شرط ضروری هر گونه فعالیت سیاسی به شمار می رود؛ بنابراین باید بر نقش قدرت های بزرگ  OIC تکیه کرد.

رنجکش افزود: اما شرط دوم، نیازهاست. یک سازمان بین المللی شکل نمی گیرد، مگر این که در میان کشورهای تشکیل دهنده آن نیازها و مسائل مشترک وجود داشته باشد.

استادیار گروه روابط بین الملل دانشگاه فردوسی مشهد ابراز کرد: شرط سوم، شرط شناختی بر ارزش ها، هنجار و فرهنگ  مشترک در تشکیل یک سازمان بین المللی پا می فشارد.

اشتراک  مسلمانان در نحله های مختلف اسلامی، بسیار بیش تر از نکات تفرقه برانگیز است 

عضوهیئت علمی علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد اظهار کرد:  OIC به عنوان دومین سازمان بین المللی که در چهار قاره جهان، اعضایی دارد، مبتنی بر همبستگی اسلامی و ترویج صلح و برادری در بین مسلمانان سراسر جهان می باشد.

وی به اهمیت ترویج روحیه همبستگی و برادری اشاره کرد و گفت: خداوند متعال در کتاب مسلمانان؛ قرآن کریم به تمام مسلمانان تاکید می کند که « وَاعتَصِموا بِحَبلِ اللَّهِ جَمیعًا وَلا تَفَرَّقوا.». این وظیفه نه تنها دولت ها؛ بلکه تمام جوامع، روشنفکران، به ویژه شما روشنفکران عزیز اسلامی است که در ترویج روحیه همبستگی و برادری بکوشید.

رنجکش افزود: بنابراین علی رغم سازمان های بسیاری که در سراسر دنیا با منافع صرف اقتصادی یا پیمان های امنیتی و نظامی شکل می گیرد،  OICیک روح برادرانه دارد و آن چه جالب توجه است، اشتراک ما مسلمانان در نحله های مختلف اسلامی، بسیار بیش تر از نکات تفرقه برانگیز است.

استادیار گروه روابط بین الملل دانشگاه فردوسی مشهد ابراز کرد: به موقعیت دوم برمی گردیم و این که من و شما در جهان معاصر این مهم را چگونه می توانیم روزآمد کنیم. اگر در دهه ۱۹۷۰، مسائل و نیازهای خاص آن عصر در تشکیل  OICنقش داشته است. امروز مسائل و نیازهای ما چیست؟ و بعد از آن نقش جوانان از کشورهای اسلامی چه می تواند باشد؟

عضوهیئت علمی علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد اظهار کرد: به تعبیر بنده، امروزه مسائلی همچون تروریسم و افراط گرایی، توسعه، مساله آب و همچنین جهانی شدن، جز مسائلی است که باید در عصر حاضر، عامل ادامه حیات OIC تلقی شود.

افراط گرایی و خشونت، ابزار مدرن ایجاد تفرقه هستند

وی گفت: در هیچ یک از فرق اسلامی، بنیاد گرایی افراطی جایی ندارد، نه تنها در فرق اسلامی که به گمان بنده در هیچ یک از ادیان الهی، تاکید بر افترا یا کاربرد خشونت به صورت بی رویه نشده است؛ بلکه تمام ادیان الهی از این نظر یک حرف واحد دارند، یعنی اسلام، مسیحیت و یهودیت شاخه های یک درخت هستند. دیگر چه برسد که در درون اسلام، فرق مختلف قرابت بیشتری نسبت به یکدیگر دارند.

رنجکش افزود: اما عواملی همچون فقر، چه فقر اقتصادی و چه فقر فرهنگی، همچنین عوامل خارجی که وحدت و همبستگی اسلامی را بر نمی تابند، خواهان تفرقه در این پیکره اسلام هستند و افراط گرایی و خشونت را ابزار مدرن برای تفرقه می دانند.

استادیار گروه روابط بین الملل دانشگاه فردوسی مشهد ابراز کرد: اگر بعد از جنگ جهانی دوم، امپریالیسم و استعمار باعث تفرقه کشورهای اسلامی شد. امروزه افراط گرایی این نقش را ایفا می کند.

عضوهیئت علمی علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد اظهار کرد: مساله بعد توسعه است، تمام کشورهای اسلامی از درجاتی از عدم توسعه یافتگی واقعا رنج می برند. البته نمونه کشورهایی که توانسته اند استراتژی توسعه را انتخاب و فقر را در کشور خود کاهش دهند، وجود دارد، اما عدم توسعه یافتگی می تواند باز، خود به افراط گرایی منجر شود.

رنجکش افزود: مساله سوم، مساله آب است که امروزه بر طبق پیش بینی های آینده پژوهی بسیاری از منازعات آینده در خاورمیانه که اتفاقا مهد ادیان الهی به ویژه اسلام است، دسترسی به منابع آب کافی برای بقا جمعیت انسانی است.

استادیار گروه روابط بین الملل دانشگاه فردوسی مشهد ابراز کرد: و مساله چهارم جهانی شدن است که چه موافق و چه مخالف آن باشیم، امروزه به عنوان یک روند همه کشورهای اسلامی را هم در بر گرفته است.

مشارکت پایدار در سیاست های داخلی، لازمه توسعه است

عضو هیئت علمی علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد اظهار کرد: اگر ما جهانی شدن را به سه حوزه جهانی شدن سیاسی، اقتصادی و فرهنگی تقیسم کنیم، لا جرم کشورهای اسلامی راهکارهای مناسبی را برای مواجه و برخورد با این پدیده بایستی در پیش بگیرند و این امر میسر نمی شود، مگر توسط اندیشمندان، روشنفکران، دانشجوبان از نقاط مختلف کشورهای اسلامی.

رنجکش افزود: مشارکت پایدار در سیاست های داخلی، لازمه توسعه است. گذار کشورها به سمت مردم سالارانه شدن، خود می تواند زمینه مشارکت بیشتر کشورها، جوامع و جامعه مدنی را در امر سیاست، نهادینه و به توسعه کشورها کمک کند.

عضوهیئت علمی علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به آیه «یا ایها الناس انا خلقناکم من ذکر و انثی و جعلناکم شعوباً و قبائل لتعارفوا»، گفت: اگر کمی دقت کنیم و تفسیر کنیم، خداوند یک امر تکوینی را در مقابل یک امر تاسیسی قرار داده است. امر تکوینی خلق انسان ها به دوجنسیت زن و مرد است که  ما در هنگام بدو تولد هیچ نقشی درباره آن نداریم و امری است الهی.

رنجکش افزود: اما خداوند در کنار تکوین، به تاسیس اشاره می کند. ای انسان هایی که از زن و مرد هستید، شما را در قالب قبائل آفریدیم.

هیچ مرزی، مانع برقراری روابط و ارتباطات در میان انسان ها و جامعه مدنی تلقی نمی شود

استادیار گروه روابط بین الملل دانشگاه فردوسی مشهد ابراز کرد: تاکید خداوند بر «لتعارفوا» یعنی امر بر این است که بروید با یکدیگر آشنا شوید. تعارف بر وزن تفاعل یک روحیه جمعی و همبستگی را دارد، بروید تا ارتباط برقرار کنید.

عضوهیئت علمی علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد اظهار کرد: بنابراین من فکر نمی کنم که مرزهای ملی، ساختگی عقیدتی و هرگونه مرز دیگر مانعی برای برقراری روابط و ارتباطات در میان انسان ها و جامعه مدنی تلقی نمی شود.