خبر هایی که از اوضاع سیاسی داخلی عراق می رسد و گسترش تنش های سیاسی بین دولت و پارلمان و گروه های سیاسی وضعیت نگران کننده ای از این کشور همسایه درگیر با بحران تروریسم تکفیری ایجاد کرده است. درحالی که بخش قابل توجهی از سرزمین عراق در اشغال تروریست های داعش است، از یک سو دخالت های پنهان و آشکار آمریکا در امور دفاعی این کشور، عملاً روند عقب راندن داعش را متوقف کرده است و از طرف دیگر بالا گرفتن تنش های سیاسی داخلی که حالا بیشتر در درون اردوگاه شیعیان در حال شدت یافتن است، آینده مدیریت این کشور بحران زده را در معرض چالش قرار داده است.از منظر دفاعی، پس از توفیقات ناشی از همکاری و وحدت ارتش، نیرو های امنیتی و بسیج مردمی (حشدالشعبی) در آزاد سازی شهر تکریت عراق و مناطق اطراف آن بهانه جویی ها و دخالت های آمریکا برای کند کردن روند پیروزی های نظامی علیه تکفیری ها شدت یافت و ابتدا در جبهه بیجی و سپس در آستانه آزاد سازی شهر الانبار فشار های آمریکا تقریباً نیرو های بسیج مردمی را از عرصه نظامی به حاشیه راند، مسئله ای که به سرخوردگی بخش قابل توجهی از این نیرو ها به عنوان پشتوانه مهم دولت، انجامید.
اما پدیده نگران کننده ای که تقریباً هم زمان با منزوی کردن نیرو های بسیج مردمی در جبهه دفاعی، در حوزه سیاسی آغازشده و روزبه روز ابعاد تازه ای یافت، تشدید اختلاف های سیاسی در درون حاکمیت و گروه های حامی آن است که ابتدا با ماهیت اعتراض به نارسایی های خدماتی مانند وضعیت برق شروع شد و سپس به فساد و مسائل اقتصادی کشید و با زمینه های خفته ای که از زمان شکل گیری و روی کار آمدن دولت جدید وجود داشت، رنگ و بوی سیاسی گرفت و حالا تقریباً کاملاً سیاسی شده است و تلاش های نخست وزیر حیدر العبادی با بسته های اصلاحی مختلف تاکنون نتوانسته به این مشکلات پایان دهد. اقدامات آقای العبادی در کنار گذاشتن بعضی از معاونان و مسئولان متهم به فساد در دور نخست، اندکی امیدواری ایجاد کرد، اما بعضی از پیشنهاد های مطرح شده برای اصلاح کابینه که راه بازگشت لیبرال ها و هواداران رژیم بعثی را به حاکمیت باز می کند،سوال برانگیز هم شده است.علاوه بر تنش های آشکار سیاسی که خبر های آن در قالب تجمع ها و تحصن ها و اعتراضات و اختلاف های میان دولت و پارلمان منتشر می شود، موضوع بسیار نگران کننده و خطرناکی که اندک، اندک رخ می نماید، و نمی توان از رابطه آن با تحولات سیاسی اخیر عراق چشم پوشید، فعالیت های خزنده و تحرکات سیاسی – مالی حامیان داعش برای نفوذ در بین جریان های شیعی این کشور است که بیشتر توسط قطری ها در حال اجراست، اما قطعاً عربستان سعودی هم که حضور آشکارش حساسیت زاست، در پشت پرده حضور دارد.
حامیان آشکار و پنهان داعش که در سال های گذشته از تأثیرگذاری و قدرت یافتن بیشتر وابستگان سنتی خود در عرصه سیاسی عراق ناامید شده اند، چاره کار را نفوذ در بین جریان های شیعی عراق دیده و با صرف هزینه های مالی پنهان و تحرک های سیاسی که خیلی هم مخفی نمی ماند، به دنبال ایجاد تفرقه در بین شیعیان هستند، ضمن این که جبهه وابستگان سنتی خویش را هم تقویت می کنند. آن چه تنها می توان به صورت سربسته در این یادداشت به آن اشاره کرد آن است که پیدا شدن سروکله دیپلمات های کشورهای حامی داعش و دیگر جریان های تکفیری که سوریه را به روز سیاه نشاندند، در بعضی شهر های تأثیرگذار و مهم شیعه عراق و ارتباط گیری آن ها با بعضی شخصیت های مؤثر این طیف، گمانه های مربوط به نقش حامیان داعش در تشدید اختلاف های سیاسی عراق، به خصوص تضعیف جناح شیعیان که بخش عمده قدرت اجرایی و مقابله با جبهه تکفیری ها را بر عهده دارند، تقویت می کند.دسیسه سعودی – قطری برای از هم پاشیدن وحدت عراق که از حمایت دیگر حامیان داعش یعنی دولت اردوغان در ترکیه و آمریکا برخوردار است، خطر حتمی است که علاوه بر حاکمیت جریان اکثریت شیعه در عراق، وحدت ملی و تمامیت سرزمینی این کشور را هم در معرض تهدید قرار داده است. از یاد نبریم که آن چه تابه حال در برابر طرح های تجزیه قومی عراق در لباس فدرالیسم و تقسیم عراق به اقلیم های قومی – مذهبی که توسط آمریکایی ها دنبال می شود، مانع ایجاد کرده بود، همین وحدت نسبی میان اکثریت هواداران دولت و تبعیت از مرجعیت شیعه بوده است که با شکستن این وحدت، و خدای ناکرده تحقق آن طرح های شوم، و چندپاره شدن عراق، آرزوی حامیان تکفیری ها یعنی مثلث اردوغان، سعودی و قطری هم تحقق خواهد یافت و محور مقاومت با آسیب جبران ناپذیری روبه رو خواهد شد.طبیعی است که برون رفت از این فضا و دفع خطر توطئه حامیان داعش برای تجزیه عراق، تنها در سایه هوشیاری و مسئولیت پذیری طرف های مختلف داخلی، به ویژه طیف های مختلف شیعیان و اقدام به موقع نیرو های تأثیرگذار بر عرصه سیاسی عراق و اقدامات مفید دولت ممکن است. اما بیشتر از هر چیز پرهیز دادن نیرو های سیاسی عراق از افتادن در دام تفرقه افکنان سعودی-قطری و توجه دادن آنان به اولویت بخشیدن منافع ملی و وحدت و یکپارچگی عراق بر خواسته های حزبی و گروهی اهمیت دارد که امید می رود نتیجه بخش باشد.
